Historie Noord-Holland
Holland was het voornaamste gewest met de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werden de Bataafse Republiek uitgeroepen. Na een staatsgreep aangaande 21 januari 1798 werden op 23 april 1798 een Acte van Staatsregeling aangenomen, waarmee de antieke gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. De republiek werden onderverdeeld in acht departementen betreffende zo veel geoorloofd gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
dit departement aangaande Texel
dit departement met de Amstel
dit departement aangaande een Delf
Ernaast lagen ook dit departement betreffende de Schelde en Maas en het departement van een Rijn deels op Hollands grondgebied.
Uiteindelijk voldeed een andere ordening ook niet en na de instelling in 1801 met het Bataafs Gemenebest werden het departement Holland ingesteld volgens een antieke gewestelijke grenzen betreffende Holland. In 1806 werd dit Bataafs Gemenebest vervangen via het Koninkrijk Holland. Dit jaar daarop werd het departement Holland opgedeeld in dit departement Amstelland (overeenkomend met Noord-Holland) en dit departement Maasland (overeenkomend met Zuid-Holland). Na in 1811 het Koninkrijk Holland voor het Franse Keizerrijk werden gevoegd, werd Amstelland voor Utrecht gevoegd tot het département de la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werd Maasland omgedoopt tot département des Bouches-een-la-Meuse - Monden aangaande een Maas.
Nadat een Fransen einde 1813 uit Nederland gevlucht waren, was een rangschikking aanvankelijk ongewijzigd. Met een Grondwet aangaande 29 maart 1814 werden een departementen vervangen via provinciën of landschappen. Zuiderzee en Monden over de Maas werden verenigd in een provincie Holland. Via minister Aangaande Maanen werden in de grondwetcommissie nog een naam Holland en West-Friesland voorgesteld "om juiste verlangen aangaande achtenswaardige Noordhollanders ... toe te melden", maar het werden door een rest van de commissie verworpen.[twee]
Een nieuwe provincie kreeg in 1814 2 gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam met de voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen retour van Friesland tot Holland, doch een deel over Hollands Brabant bleef voor Noord-Brabant en in 1815 werd tevens dit laatste Hollands Brabant, het Land betreffende Altena, voor Noord-Brabant gevoegd. Uiteindelijk werden in 1820 een grens met Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Om een dominantie te verminderen werd Holland voor de grondwetsherziening aangaande 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. Een noodzakelijkheid hiertoe werden in Zuid-Holland niet gevoeld. In Noord-Holland gold het wel in sterke mate vanwege Amsterdam, het in 1838 het provinciaal gerechtshof aan zichzelf voorbij zag kunnen ten gunste aangaande Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd een overheersende positie betreffende Amsterdam en drong men met op het herstel met een verdeling zoals die was tussen dit Noorder- en Zuiderkwartier voor 1795. Op deze plaats werden echter ook niet met tegemoetgekomen. Nadat de Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werden die bij Noord-Holland gevoegd, waarop Zuid-Holland in 1864 dit grootste deel van de gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden een eilanden Vlieland en Terschelling voor een provincie Friesland ingedeeld.[3] Dit voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit aangaande Noord-Holland.
Om 2010 tot 2012 was daar enige tijd sprake betreffende ons samenvoeging aangaande een provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werden overduidelijk dat deze regelen van de baan zijn.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto betreffende dit Noorderkwartier, de IJsselmeerpolders en een deel aangaande Friesland
Noord-Holland bestaan grotendeels uit ons kopvormig schiereiland tussen de Noordzee, de Waddenzee en het IJsselmeer. In het zuiden grenst een provincie met Zuid-Holland en Utrecht, in dit oosten via middel aangaande een Houtribdijk en Hollandse Brug met een provincie Flevoland en in dit noorden door geneesmiddel aangaande een Afsluitdijk met een provincie Friesland.
Een provincie mag geraken onderverdeeld in ons noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en ons zuidelijk deel, waarbij het Noordzeekanaal (en eerst het IJ) wanneer grens werkt.
Ten zuiden van het Noordzeekanaal liggen de Provincie Noord-Holland stedelijke gebieden aangaande Amsterdam, Haarlem, een Haarlemmermeer met een luchthaven Schiphol en tegelijk dit Gooi, tevens ons dichtbevolkt gebied, doch met een landschappelijk totaal ander karakter (bosrijk en niet totaal vlak).
Ten noorden betreffende dit Noordzeekanaal bevinden zichzelf een Zaanstreek en overige, kleinere, segmenten en dorpen. Een dichtstbevolkte zone loopt tot wat voorbij een plaats Alkmaar. Daar bevinden zichzelf in het deel over de provincie verder landelijker gebieden: Waterland, de omvangrijke droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en geheel in het noorden de Kop van Noord-Holland met het uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, het voormalige eiland Wieringen en het waddeneiland Texel.
De westkust aangaande de provincie wordt grotendeels door duinen beschermd. Hier liggen beroemde badplaatsen ingeval Zandvoort, IJmuiden, Wijk met Zee, Egmond met Zee en Bergen. Daar waar een duinen via een Noordzee waren verzwolgen, werd de Hondsbossche Zeewering aangelegd.
Een streek tussen Haarlem, Velsen (met allebei de zijden van het Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar opgewonden Kennemerland. Een deel van Kennemerland vormt de IJmond, met de Hoogovens en verschillende industrie: het kan zijn dit westelijk gebied met dit Noordzeekanaal, betreffende zodra middelpunt een haven en sluizen met IJmuiden. Ten noorden over Kennemerland ligt de antieke marktplaats Schagen en op een noordpunt over dit schiereiland een marinehaven Den Helder, tegelijk veerhaven vanwege Texel.
Aan de oostkust liggen historische steden indien Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en tevens dit eiland Marken en de opmerkelijke vissersplaats Volendam.
De voornaamste binnenwateren in Noord-Holland bestaan dit IJ (heb je ons zeearm) en dit Noordzeekanaal betreffende een daarin, al vervolgens niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en het Noordhollandsch Kanaal en het Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland worden verschillende dialecten gesproken. Landelijk geniet dit Amsterdams een meeste bekendheid, het uitgezonderd in Amsterdam ook in steden mits Alkmaar, Purmerend en Hoorn heel wat is te horen, omdat hier veel Amsterdammers wonen. De meeste organische dialecten vindt men op dit platteland. Op welke manier noordelijker men komt, op welke manier meer het lokale dialect betreffende de standaardtaal afwijkt; vooral het Tessels en dit Wierings beschikken over een heel eigen karakter.
Net als in verschillende dialectgebieden kan zijn in Noord-Holland sprake betreffende een teruggang aangaande de dialecten. Zeker bestaan enkele dialecten nog opvallend vitaal. Met name dit Volendams is ter plaatse alsnog heel Deze site algemeen gesproken. Verschillende dialecten, bijvoorbeeld dit Aalsmeers, zijn nagenoeg verdwenen.
Het IJ kan zijn vanouds ons barrière en dat blijkt ook uit de dialecten. Een dialecten ten noorden betreffende het IJ zijn een meeste afwijkende.
Onder het IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans ook in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te horen)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
Een dialecten ten zuiden betreffende het IJ en Noordzeekanaal lijken meer op een dialecten met Zuid-Holland en worden taalkundig ook dikwijls zodra Zuid-Hollands beschouwd. Immers nemen de traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts een overgangspositie in, betreffende ook Noord- ingeval Zuid-Hollandse kenmerken. De Gooise dialecten, welke intern vrij divers zijn, vallen in een Utrechtse groep.
Boven het IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
Een dialecten betreffende vanouds geïsoleerde gemeenschappen ingeval Volendam, Egmond imp bron of een Waddeneilanden hebben ons enorm persoonlijk ontwikkeling doorgemaakt en zijn op enkele punten heel conservatief gebleven, waar ze zichzelf op andere punten juist opvallend beschikken over vernieuwd en daarom zeer scherp over een omliggende dialecten zijn kunnen afwijken.
De indeling met de dialecten boven dit IJ kan zijn problematisch en is aanleiding geweest tot verscheidene polemieken in een taalwetenschap. Vaak kan zijn op de verwantschap betreffende het Fries gewezen: met name een conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) hebben heel wat achterbaks betreffende dit Fries. Veel onderzoekers vermoedden ons Fries substraat: de oorspronkelijke taal zou Fries bestaan geweest. Dit Hollands zou dat Fries pas laat verdrongen beschikken Deze site over en heeft dit nooit helemaal mogen vervangen, waardoor Friese vormen en constructies nog voortleven in de dialecten. Alhoewel die theorie heel wat aanhang heeft, is ze door verschillende taalkundigen betreffende de hand gewezen en zullen de Friese vormen voorheen op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV kan zijn een overheids-NV, gesticht wordt hier doorgestuurd op 3 juli 2004, met een Provincie Noord-Holland als enig aandeelhouder. De bedrijf zorgt in opdracht aangaande een besturen betreffende een recreatieschappen vanwege een ontwikkeling, aanleg, dit beheer en onderhouden van 6 recreatiegebieden in Noord-Holland: Het Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Milieu Noord-Holland
In Noord-Holland zijn een paar grote nationale parken: dit Nationaal Park Duinen aangaande Texel (een hele westzijde met Texel) en het Nationaal Park Zuid-Kennemerland (een brede duinstrook van Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Tevens zijn daar in Noord-Holland een tiental verschillende door Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder dit Noordhollands Duinreservaat (aangaande Wijk met Zee tot Schoorl), de Schoorlse Duinen en een Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte bestaan er in Noord-Holland alsnog vele verschillende grotere en kleinere natuurgebieden, bijvoorbeeld het Goois Natuurreservaat, een Hulk, dit Naardermeer, het Balgzand en een Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. plaats via Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland voor het hoofdartikel aan dit thema.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland is van de zomer ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort